ලොක්ඩවුන් නිසා සිගරට් අලෙවිය අඩුවී රජයේ බදු ආදායම පහළ යයි

February 17, 2021 at 10:04 AM

පසුගිය 2020 වසරේ දී ලංකා දුම්කොළ සමාගමේ පිරිවැටුම රු. බිලියන 132.14 ක් (රු. කෝටි 13,214 ක්) බව ඒහි නවතම මූල්‍ය වාර්තා පෙන්වා දේ. කෙසේ වෙතත් මාර්තු මැද භාගයේ සිට කොවිඩ් වසංගත තත්ත්වය හේතුවෙන් රට වසා දැමීමත්, ඉන්පපසු රටේ විවිධ ප්‍රදේශ වරින් වර හුදෙකලා කිරීමට ලක්කිරීමත් හේතුවෙන් 2019 වසරට සාපේක්ෂව 2020 වසරේ දී අලෙවි ආදායමේ පහළ යාමක් සිදුව ඇති බව සමාගම වැඩිදුරටත් කියා සිටී. 2019 වසරේ ලංකා දුම්කොළ සමාගමේ සමස්ත ආදායම රු. බිලියන 141.34 කි.

මේ අතර 2020 වසරේ දී රජයේ බදු ලෙස රු. බිලියන 100 ක බදු ආදායමක් රජයට ලබා දීමට ලංකා දුම්කොළ සමාගම සමත් වී ඇතත්, සමාගම පවසන්නේ 2019 වසරේ දී ඒය රු. බිලියන 105.81 ක්ව පැවති බවයි. ඒසේම 2019 වසරේ දී දුම්කොළ සමාගම ආදායම් බදු ලෙස රජයට රු. බිලියන 11.43 ක් ගෙවා තිබෙන අතර ඒය 2020 වසරේ දී රු. බිලියන 9.85 ක් දක්වා අඩු වී ඇති බව සඳහන් වේ.

මේ අනුව 2020 වසරේ දී සිගරට් අලෙවිය පහළ යාමට සාපේක්ෂව රජයේ බදු ආදායම ද පහළ ගොස් තිබේ.

තවද 2020 අවසන් කාර්තුවේ දී සිගරට් අලෙවි පරිමාවෙහි 19% ක පහළ යාමක් වාර්තා වන බව ලංකා දුම්කොළ සමාගම වැඩිදුරටත් කියා සිටී.

කෙසේ වෙතත් නිල වශයෙන් මෙරට තුළ සිගරට් නිෂ්පාදනය හා අලෙවිය සඳහා බලයලත් ඒකම සමාගම වන ලංකා දුම්කොළ සමාගම විසින් ප්‍රසිද්ධියට පත්කර ඇති මූල්‍ය ප්‍රකාශන අනුව තත්ත්වය ඒසේ වුවද, පර්යේෂණ වාර්තා සඳහන් කරන්නේ මෙරට නීතිවිරෝධී දුම්වැටි ව්‍යාපාරය ඉතා විශාල බවයි. මේ හේතුවෙන් අතිවිශාල බදු ආදායමක් නීතිවිරෝධී දුම්වැටි ජාවාරම් හේතුවෙන් වාර්ෂිකව රජයට අහිමි වන බව ඒම පර්යේෂණ වාර්තා වැඩිදුරටත් පෙන්වා දේ.

2019 වසරේ දී ඒළිදැක්වුණු, ආචාර්ය එස්. එන්. මොරායස්, මහාචාර්ය එස්. එස්. කොළඹගේ සහ ආචාර්ය සී. එන්. රත්නායක යන විද්වතුන් විසින් සිදුකරන ලද පර්යේෂණයක් ඇසුරින් පිළියෙල කරන ලද ”ශ‍්‍රී ලංකාවේ නීතිවිරෝධී දුම්වැටි ජාවාරම හා එමඟින් අහිමි වන බදු මුදල් පිළිබඳ පදනම් අධ්‍යනය” (A Baseline Study on the Illicit Cigarette Market and the Resulting Tax Implications for Sri Lanka) වාර්තාවේ සඳහන් වන්නේ 2017 වසර තුළදී පමණක් ශ‍්‍රී ලංකා රජයට රු. බිලියන 17.98 ක් තරම් දැවැන්ත බදු ආදායමක් නීතිවිරෝධී දුම්වැටි හේතුවෙන් අහිමි වී ඇති බවයි.