ඉදිරි සති 03ක කාලය තුල රටට අවශ්‍ය ඉන්ධන සහ ගෑස් සම්බන්ධයෙන් දුෂ්කරතාවයක් පවතින බවත්, රටේ ජනතාව ඒ සම්බන්ධයෙන් අවධානය යොමු කරමින් කටයුතු කළ බව අග්‍රාමාත්‍ය රනිල් වික්‍රමසිංහ මහතා පාර්ලිමේන්තුවේදී ප්‍රකාශ කර සිටිනවා.
රටේ ආර්ථික තත්ත්වය සම්බන්ධයෙන් අගමැතිවරයා සිදුකළ විශේෂ ප්‍රකාශය පහතින් :
අපිත් අපේ රටත් මුහුණ දෙන තත්වය ඔබ හැමදෙනාම හොඳින් අවබෝධ කරගෙන ඇති බව මම හිතනවා. මේ තත්ත්වයෙන් යළිත් රට නඟාසිටුවීමට සාම්ප්‍රදායික ක්‍රමවලින් බැහැරව අලුත් මාර්ග හොයාගන්න වෙනවා.
සම්ප්‍රදායික දේශපාලන මතවාද කෙටි කාලෙකට පසෙක තියා, රට ගොඩනැගීම සඳහා සාමූහික උත්සාහයක් දැරිය යුතු වෙනවා. මුළු රටේම ජනතාව ඒ උත්සාහය කොටස්කරුවන් විය යුතුයි. රට වෙනුවෙන් අපි හැමෝටම කාර්යභාරයක් පැවරෙනවා.
මෙතනදී අපේ මූලික අවධානය යොමු වන්නේ ආර්ථික ස්ථාවර භාවයක් ඇති කරලීමටයි. හැබැයි ආර්ථික ස්ථාවර භාවයක් ඇති කළ පමණින් අපට මේ තත්ත්වයෙන් ගොඩ එන්න බෑ. අපි අපේ රටේ ආර්ථිකය යළි ප්‍රකෘති තත්ත්වයට පත් කරගත යුතු වෙනවා.
මේක දවසින් දෙකෙන් කරන්න පුළුවන් වැඩක් නෙවෙයි. මේ අභියෝගය ජයගන්න පුළුවන් වෙන්නේ ප්‍රාතිහාර්ය වලින් නෙවෙයි. සටන් පාඨ වලින් නෙවෙයි . මැජික් වලින් නෙවෙයි. හැඟීම් වලින් නෙවෙයි. බුද්ධිමත්ව සිතා සකස්කරගත් සැලසුම් ක්‍රියාත්මක කරලීම සඳහා වෙහෙසීමෙන් සහ කැපවීමෙන්.
ඉන්ධන සඳහා රටට මාසයකට වැය වන මුදල ඩොලර් මිලියන 500 ක් පමණ වෙනවා. වර්තමාන අර්බුදකාරී තත්ත්වය නිසා තෙල් මිල ඉහළ යෑමේ අවදානමක් ඇති බව අප සිහි තබා ගත යුතුයි. මේ වසර අවසානය වෙද්දි 40% කින් පමණ ලෝක තෙල් මිල ඉහළ නැංවෙන බවට සමහරු අනුමාන කරනවා . මේ පසුබිමේ ඉන්ධන සඳහා සලාක ක්‍රමයක් හඳුන්වා දීමේ අදහස බැහැර කරන්න බෑ. කෙසේ හෝ ඉදිරි මාස හය සඳහා ඩොලර් මිලියන 3300 ක් අප ඉන්ධන වෙනුවෙන් සොයා ගත යුතුයි.
ගෑස් ගෙන්වා ගැනීමට මාසයකට ඩොලර් මිලියන 40කට අධික ප්‍රමාණයක් අවශ්‍ය වෙනවා. දැනට අපි ගෑස් ගෙන්වා ගැනීම සඳහා බහුපාර්ශවීය ආධාර දේශීය මුදල් සහ ඉන්දීය ණය යොදා ගන්නවා .ඉදිරි මාස හයේ gas සඳහා අපට ඩොලර් මිලියන 250ක මුදලක් අවශ්‍යයි.
ඒ වගේම ඉන්ධන සහ ඒ සම්බන්ධයෙන් ඉදිරි සති තුන දුෂ්කර කාල සීමාවක් වෙනවා. අප සියලු දෙනාම හැකිතාක් අර පරිස්සමින් ඉන්ධන සහ ගෑස් පරිභෝජනය කළ යුතු කාලයක්. ගමන් බිමන් හැකි තරම් සීමා කර ගත යුතු කාලයක්. ඒ නිසා මේ කාල සීමාවේ තමන් ගැන පමණක් සිතා අනවශ්‍ය ලෙස ඉන්ධන සහ ගෑස් රැස්කර ගැනීමෙන් වළකින ලෙස මම සමස්ත පුරවැසියන් ගෙන් ඉල්ලා සිටිනවා. ඒ දුෂ්කර සති තුනෙන් පසු ඉන්ධන සහ කෑම දුෂ්කරතාවයන් ගෙන් තොරව බෙදාදීම සඳහා අපි වෙහෙසෙනවා. විවිධ පාර්ශවයන් සමග සාකච්ඡා පවත්වනවා. ඒ දුෂ්කර සති තුනෙන් පසු ඉන්ධන සහ ගෑස් හිඟයකින් තොරව බෙදාදීම සඳහා අපි වෙහෙසෙනවා. මේ දුෂ්කර සති තුනට අපි ඉවසිලිමත්ව මුහුණ දෙමු.
අපට අවශ්‍ය ආහාරවලින් කොටසක් අපි දේශීයව නිපදවා ගන්නවා. ඉතිරිය පිටරටින් ගෙන්වනවා. ගෙවුනු මහ කන්නයේ අපේ අස්වැන්න පහළ මට්ටමකට වැටුනා. යල කන්නයේ මේ තත්ත්වයට මුහුණ දෙන්න සිදුවෙනවා අප දැන් සිටම වෙහෙසිය යුත්තේ ඊළඟ මහ කන්නය සාර්ථක කර ගන්නටයි. නමුත් ඒ අස්වැන්න එන්නේ 2023 පෙබරවාරි අවසානයේදීයි. සහල් පිළිබඳව කතා කළොත් අපේ රටේ වාර්ෂික සහල් අවශ්‍යතාව මෙට්ට්‍රික් ටොන් මිලියන 2.5ක්. නමුත් අපට තියෙන්නේ සහල් මෙට්‍රික් ටොන් මිලියන 1.6 ක් පමණයි. සහල් වගේම අනෙකුත් භෝග ගණනාවකටම මේ තත්ත්වය පොදුයි. ඒ නිසා තව මාස කීපයකින් ආහාර අතින් බරපතළ දුෂ්කරතාවන්ට මුහුණ දෙන්න අපට සිදුවෙනවා. දෛනික ආහාර අවශ්‍යතා යාන්තමින් හෝ සපුරාලීමට පිටරටින් ආහාර ද්‍රව්‍ය ගෙන්වා ගන්න සිද්ධ වෙනවා. ඒ සඳහා මාසයකට වැය වන මුදල ඩොලර් මිලියන 150 ක්.
කඩාවැටෙමින් පවතින කෘෂිකර්මය ගොඩනැංවීමේ කාර්යයන් අප වහාම ආරම්භ කළ යුතුයි. අපේ අපනයන බෝග සඳහා වූ ජාත්‍යන්තර වෙළෙඳ පොළ අපට අහිමි වෙමින් යනවා. ඒ තත්ත්වය වළක්වා ගැනීමට අප කටයුතු කළ යුතුයි දේශීය කෘෂිකර්මාන්තය නඟා සිටුවීමට රසායනික පොහොර අවශ්‍යයි. වී එළවළු පළතුරු ප්‍රධාන අනෙක් බෝග සඳහාත් තේ රබර් පොල් ඇතුළු අපනයන බෝග සඳහා අවශ්‍ය පොහොර ගෙන්වීමට වසරකට ඩොලර් මිලියන 600 ක් වැය වෙනවා. වගාවක ආරම්භයේ සිට අවසානය දක්වා වරින් වර පොහොර යෙදීමට සිදුවන නිසා මේ පොහොර අපනයනය අඛණ්ඩව හිඟයකින් තොරව කිරීම අවශ්‍යයි. නැත්නම් මුදලත් වෙහෙසත් අපතේ යැවීමක්.
දැනට රටට අවශ්‍ය ඖෂධ සහ සෞඛ්‍ය උපකරණ ගෙන්වා ගැනීම සඳහා අප විවිධ ජාත්‍යන්තර ආධාර වැඩසටහන් සම්බන්ධ කරගත්තා. ඒ වගේම විවිධ රටවලින් ආධාර ලබා ගැනීමට සැලසුම් සකස් කළා. ඒ කණ්ඩායම් සහ රටවල් බේත් හේත් සහ සෞඛ්‍ය උපකරණ සඳහා සැලකිය යුතු සහයෝගයක් අපට ලබාදෙන නිසා ඉදිරි මාස හය සෞඛ්‍ය කටයුතු සඳහා අපට විශාල විදේශ විනිමය ප්‍රමාණයක් අවශ්‍ය වෙන්නේ නෑ. සෞඛ්‍ය ක්ෂේත්‍රය වෙනුවෙන් ඔවුන්ට අපේ ස්තුතිය පුද කර සිටිනවා.
මේ තත්ත්වය මත ඉදිරි මාස 6 තුළ අපේ රටේ ජන ජීවිතය සාමාන්‍ය මට්ටමින් පවත්වාගෙන යෑම සඳහා ඩොලර් බිලියන 5ක මුදලක් අපට අවශ්‍යයි.
එදිනෙදා ජන ජීවිතය පවත්වාගෙන යද්දී ඊට සමාන්තරව රුපියල ශක්තිමත් කළ යුතුයි. රුපියල ශක්තිමත් කරලීම සඳහා තවත් ඩොලර් බිලියන 5 ක මුදලක් අපට අවශ්‍යයි.
ඒ කියන්නේ ඉදිරි මාස හය රට නොවැටී පවත්වාගෙන යෑම සඳහා ඩොලර් බිලියන 6ක මුදලක් හොයා ගැනීම අවශ්‍ය වෙනවා.
මේ සියල්ල මැද දළ දේශීය නිෂ්පාදිතය ඉහළ නංවා ගැනීමට අප සැලසුම් සකස් කළ යුතුයි. ඒ සැලසුම් ක්‍රියාත්මක කළ යුතුයි. මහ බැංකු වාර්තා අනුව 2022 වර්ෂයේ අපේ දළ දේශීය නිෂ්පාදිතයේ වර්ධනය 3.5 ජාත්‍යන්තර මූල්‍ය අරමුදලේ සංඛ්‍යාලේඛන අනුව තත්ත්වය ඊටත් බැරෑරුම්. ඔවුන්ට අනුව දළ දේශීය නිෂ්පාදිතයේ වර්ධනය සෘණ 6.5 ක්. යුක්රේන යුද්ධයේ බලපෑම නිසා මුලු ලෝකයේම රටවල දළ දේශීය නිෂ්පාදිතයේ සාමාන්‍ය අගය ලබන වසරේ පහත වැටෙනවා. යළි යථා තත්ත්වයට පත්කර ගත හැක්කේ 2024 වසරේදී බව පුරෝකතනය කර තිබෙනවා.
අප ඒ ලෝක තත්ත්වයටත් මුහුණ දියයුතු වෙනවා.
2019 දී අප ක්‍රියාත්මක කළ බදු ක්‍රමය අහෝසි කිරීම නිසා රජයට රුපියල් බිලියන 6.6 ක ආදායමක් අහිමි වුණා. අපේ ආර්ථිකය කඩා කඩාවැටීම ඇරඹුණේ එතනින්. ඒ නිසා අපි වහාම 2019 වසරේ තිබූ බදු ක්‍රමයට යා යුතු වෙනවා. අප නැගිටීම පටන් ගත යුත්තේ වැටුණු තැනින්.
පසුගිය කාලවකවානුවේ අසීමිතව මුදල් අච්චු ගැසූ බව අප කවුරුත් දන්නා කරුණක්. 2020 සිට 2022 මැයි 20 වනදා දක්වා රුපියල් බිලියන 2.5 ක මුදලක් මුදාහැර තියෙනවා. වර්තමානයේ අප මුහුණ දෙන තත්වය නිසා
රජයේ බොහෝ ආයතන වල විධිමත් මූල්‍ය කළමනාකරණයක් සිදු වන්නේ නැහැ. ඒ නිසා අලුත් ක්‍රමවේදයන් හඳුන්වා දිය යුතු වෙනවා. මාර්ග සංවර්ධන අධිකාරිය ඊට එක් උදාහරණයක්. ඔවුන් සතුව අරමුදල් තිබුනත් භාණ්ඩාගාර රෙගුලාසිවලට අනුව ඒ අරමුදල් කළමනාකරණය කරන්න ඔවුන් අසමත් වෙලා තියෙනවා. වර්තමානයේ අපේ රට පත්ව ඇති තත්ත්වය මත කිසිදු රාජ්‍ය ආයතනයක පාඩු පියවා ගැනීමට මුදල් ලබාදීමේ හැකියාවක් රජයට නැහැ. ඒ ණය බර රජයට හෝ රාජ බැංකුවලට තවදුරටත් දරන්න බැහැ.
අප දැන් ජාත්‍යන්තර මූල්‍ය අරමුදල සමග සාකච්ඡා පවත්වමින් සිටින්නේ. ඒ සාකච්ඡාවන් සඳහා අප පදනම් කරගත්තේ අපේ ඉදිරි ආර්ථික සැලැස්මයි. ඒ අනුව 2023 වසර අපිට සියලු අභියෝගයන්ට මුහුණ දෙන්න සිදුවෙනවා. අප විසින් වසර අවසන් වෙද්දී ආර්ථික ස්ථාවර භාවය ඇතිකර ගත යුතුයි. ඉන්පසු 2024 වසර වෙද්දි මූල්‍ය දිරිගැන්වීම් ඔස්සේ ආර්ථික උත්තේජනයක් ඇතිකර ගැනීමේ අවකාශ අපට උදා වෙනවා. 2025 වෙද්දි අපේ අය අයවැය සමබර තත්වයට ගෙන ඒම හෝ ප්‍රාථමික අතිරික්තයක් ඇති කර ගැනීම අපේ අරමුණයි. මේ දීර්ඝ දීර්ඝකාලීන ඉලක්කය කරා යෑමට මේ ආර්ථික වැඩපිළිවෙළ අඛණ්ඩව ඉදිරියට ගෙන යා යුතුයි. ආණ්ඩු බලය හොබවන පුද්ගලයන්, කණ්ඩායම්, පක්ෂ වෙනස් වුවත් අප මේ තම තමන්ගේ ඉලක්ක සපුරා ගැනීමත්, කාර්ය සාධනය උපරිම මට්ටමකින් පවත්වාගෙන යෑමත්, අනිවාර්ය වෙනවා.
මේ කාර්යයේ දී අපේ විදේශ සම්බන්ධතා ගැන දැඩි අවධානයක් යොමු කළ යුතු වෙනවා. ජාත්‍යන්තර සහයෝගය උපරිමයෙන් ලබා ගත යුතු වෙනවා. යම් යම් වැරදි ක්‍රියා මාර්ග නිසා අපි ලෝකයෙන්ම කොන් වෙච්ච රටක් බවට පත්වෙමින් යනවා. ඒ තත්ත්වය ආපසු හැරවීම ලේසි නැහැ. ඒත් අප කෙසේ හෝ එය කළ යුතුයි.
මම මේ වෙද්දි විදේශීය තානාපතිවරුන් සමග නිරන්තර සාකච්ඡා පවත්වමින් සිටිනවා. එක්සත් අරාබි එමීර් රාජ්‍යයේ ජනාධිපතිතුමා. පොදු රාජ්‍ය මණ්ඩලීය මහ ලේකම් තුමිය සහ බ්‍රිතාන්‍ය අගමැති තුමා සමග දුරකථන සාකච්ඡා පැවැත්වූවා.
එක්සත් ජාතීන්ගේ සංවිධානය, එක්සත් ජාතීන්ගේ ආහාර සහ කෘෂිකර්ම සංවිධානය, ලෝක ආහාර වැඩසටහන, එක්සත් ජාතීන්ගේ සංවර්ධන වැඩසටහන, ලෝක සෞඛ්‍ය සංවිධානය ආදී ජාත්‍යන්තර සංවිධාන නියෝජිතයන් සමඟ සාකච්ඡා කළා.
මේ රටවල් සහ ජාත්‍යන්තර සංවිධාන නියෝජිතයන් බොහෝ දෙනෙක් මේ අසීරු අවස්ථාවේදී අපේ රටට සහය දැක්වීමටත් ආධාර කිරීමටත් එකඟත්වය පළ කළා.
එක්සත් ජාතීන්ගේ සංවිධානය ලබන 09 වැනිදා මුලූ ලෝකයටම විවෘත ආයාචනයක් කරන්න කටයුතු සූදානම් කර තියෙනවා. ශ්‍රී ලංකාවට මානුෂීය ආධාර ලබාදීම සඳහා සහය වන ලෙසයි ඔවුන් ඒ ඉල්ලීම කරන්නේ. ඔවුන් මේ වැඩ පිළිවෙළ ඔස්සේ ආහාර කෘෂිකර්ම සහ සෞඛ්‍යය ක්ෂේත්‍රයන් වෙනුවෙන් ඩොලර් මිලියන මිලියන 48 ක මුදලක් මාස 4 ක කාලයක් තුළ ලබා දෙන්නට සැලසුම් කර තිබෙනවා.
අපට ණය සහ ආධාර ලබාදෙන රටවල්
අතර ඉදිරියෙන්ම ඉන්නේ ඉන්දියාව, චීනය සහ ජපානයයි. අපට කවදත් හිතවත්ව සිටි මේ රටවල් සමඟ ඇති සබදතා දැන් බිඳ වැටී තියෙනවා. අප ඒ සබඳතා යළි ශක්තිමත් කර කරගැනීම අවශ්‍යයි.
මීට ටික කලකට පෙර චීන මහජන සමූහාණ්ඩුවෙන් ස්වොප් පහසුකම් යටතේ අපි ණය මුදලක් ලබා ගත්තා. ඒ ණය මුදල සම්බන්ධයෙන් කොන්දේසියක් තිබුණා. ඒ මුදල් අපට පාවිච්චි කරන්න පුළුවන් වෙන්නේ මාස තුනකට සරිලන විදේශ සංචිත අපේ රටට තියෙනවා නම් පමණයි. ණය මුදල ලබා ගන්න කොට අපිට මාස තුනක විදේශ විනිමය සංචිත තිබුණේ නෑ. එහෙම තියෙද්දි අපේ අදාළ නිලධාරීන් රට රැවටීමේ ණයක් ලබා ගත්තා. අර කොන්දේසිය අනුව ඒ ණය අපට මුදා හැරෙන්නේ නැහැ. ඉලක්කම් විතරයි දැන් අපි ඒ කොන්දේසිය ඉවත් කිරීම සඳහා සලකා බලන මෙන් චීන රජයෙන් ඉල්ලීමක් කර තියෙනවා.
ජපානය අපේ දීර්ඝ කාලීන මිතුරෙක්. අපේ රටට බොහෝ උදව් උපකාර කළ මිත්‍ර රටක්. නමුත් පසුගිය කාලයේ සිදු වූ අවාසනාවන්ත සිදුවීම් නිසා දැන් ඔවුන් ඉන්නේ හිත හොඳින් නෙවෙයි. යම් යම් ව්‍යාපෘති අත්හිටුවීම පිළිබඳව අපේ රට ජපානයට විධිමත් අයුරින් දැනුම් දීමක් ප
වත් කර නැහැ. සමහර අවස්ථාවල කිසිදු හේතු දැක්වීමක්වත් කර නැහැ. ජපානය අපේ රටේ සිදු කළ සමහර ව්‍යාපෘති අතරමග නවතා දමා ඇත්තේ තනි පුද්ගලයෙක් ලබාදුන් වාර්තා අනුවයි.
එල් එන් ජී විදුලි බලාගාර දෙකක් අපට ලබාදීමට ජපානය සහ ඉන්දියාව එකඟ වී සිටියා. විදුලිබල මණ්ඩලය කිසිදු සාධාරණ හේතුවකින් හා පදනමකින් තොරව ඒ ව්‍යාපෘති දෙකම නවතා දැම්මා.
2019 වන විට ජපානය අපේ රටට ඩොලර් බිලියන 3ක පමණ වටිනාකම් ඇති ව්‍යාපෘති ලබාදීමට එකඟත්වය පළකර තිබුණා. කිසිදු හේතු දැක්වීමකින් තොරව මේ ව්‍යාපෘති සියල්ලම අත්හිටුවා දැම්මා.
මිත්‍ර රටවල් වලින් අපට ලබාදුන් වටිනා ව්‍යාපෘති පදනම් විරහිත හේතුවකට නවතා දැමීම පිළිබඳව විමර්ශනය කරන මෙන් මම පාර්ලිමේන්තුවේ රාජ්‍ය මූල කමිටුවෙන් ඉල්ලා සිටිනවා.
හිතවත් රටවල් ඈත් කර ගත් පසු බිමක පවා ඉන්දියාව අපට උපකාර කිරීමට ඉදිරිපත් වුනා. මේ අසීරු අවස්ථාවේ අප ඔවුනට අපේ ගෞරවය සහ ස්තුතිය පුද කරනවා. ඒ වගේම ජපානය සමග පැරණි මිතුදම් යළි ශක්තිමත් කර ගැනීමට අප වෙහෙසෙනවා .
අපට ණය දෙන මිත්‍ර රටවල් එක් කොට ආධාර සමුළුවක් පවත්වන මෙන් අප ජාත්‍යන්තර මූල්‍ය අරමුදලෙන් ඉල්ලා සිටියා. ඉන්දියාව චීනය සහ ජපානයේ ප්‍රධානත්වයෙන් මෙවැනි සමුළුවක් පැවැත්වීම අපේ රටට විශාල ශක්තියක් වෙනවා. චීනය සහ ජපානය ණය ලබාදීමේ දී අනුගමනය කරන ප්‍රවේශයන් වෙනස්. මෙවැනි සමුළුවක් මාර්ගයෙන් ණය ලබා දීමේ ප්‍රවේශයන් පිළිබඳව කිසියම් එකඟත්වයකට පැමිණිය හැකි බව අපේ විශ්වාසයයි.
මෙතෙක් ලබාගත් ණය ආපසු ගෙවීමේ වගකීම අපට පැවරෙනවා. බහුපාර්ශවීය ආනයන යන්ගෙන් ලබාගත් ණය වාරික ගණනාවක් මේ මාසයේ ගෙවන්නට තියෙනවා. අප ණය වාරික ගෙවීම් පැහැර හරින්නේ නෑ. ඉදිරියේදී අලුතෙන් නය ගැනීමට ද අපට සිදු වෙනවා ඒ ණය ගෙවීමේ වගකීමක් අපට තියෙනවා.
රට රටවලින් ලබා ගත් ණය ආපසු ගෙවීමේ සැලසුමකට එළඹුණු සැණින් අපේ අවධානය යොමු කළ යුතු වෙන්නේ අපේ රට ලබාගෙන ඇති පුද්ගලික ණය පිළිබඳවයි. මේ ගැන සොයා බැලීම උදෙසා අප ජාත්‍යන්තර මූල්‍ය උපදේශන සමාගමක් වන lezard ආයතනයේත්, ජාත්‍යන්තර නීති උපදේශන සමාගමක් වූ ක්ලිෆර්ඩ් චාන්ස් සමාගමේත් විශේෂඥ උපදෙස් ලබා ගන්නවා.
ලබා ගත් ණය ආපසු ගෙවීමට නම් අපට විදේශ විනිමය තිබිය යුතුයි. විදේශ විනිමය උපයා ගැනීම උදෙසා අපනයන ආර්ථිකය කඩිනමින් ශක්තිමත් කළ යුතු වෙනවා. අපේ රට පිහිටා තියෙන්නේ උපාය මාර්ගික වශයෙන් වැදගත් තැනක. ඒ පිහිටීම තරගකාරී තලයකට පිවිසීම සඳහා යහපත් සාධකයක්. සිංගප්පූරුව සහ ඩුබායි යන ආර්ථික මධ්‍යස්ථාන අතර අපට තවත් ආර්ථික මධ්‍යස්ථානයක් ලෙස වර්ධනය වීමේ අවකාශ තියෙනවා.අපේ ගමන් මග සැලසුම් කර ගැනීමට වියට්නාමය ඉතා හොඳ ආදර්ශයක්. විවිධ නිෂ්පාදන අගයන් එකතුකිරීම් ඔස්සේ අපනයනයට යොමු කළ යුතු වෙනවා. ඒ වගේම විවිධ රටවල් සමඟ සිදුකරන ගනුදෙනු වලදී වෙළෙඳ ශේෂයේ අතිරික්තය හැකි තරම් අවම මට්ටමක පවත්වාගෙන යෑමටත් අප වෙහෙසෙන්නට අවශ්‍යයි .
අපේ අවසාන අරමුණ ශ්‍රී ලංකාවට නව ආර්ථිකයක් නිර්මාණය කිරීමයි. සියවන නිදහස් සැමරුම පවත්වන 2048 වෙද්දි වෙද්දී ශ්‍රී ලංකාව සංවර්ධිත රාජ්‍යයක් බවට පත් කිරීමයි.
දැන් අපේ රට හරියට ක්‍රියා විරහිත කම්පියුටරයක් වගේ වැඩ කරන්නේ නෑ ඉතින් අපි මුලින්ම කරන්න ඕනෙ මොකක්ද. අපි මේ කොම්පියුටරය යළි සාදාගත යුතුයි. දැන් අපි කරන්නේ අන්න ඒ වැඩේ. කොම්පියුටරය reset කිරීම. අතුරු අයවැය මගින් කරන්නේ computer reset කිරීමයි. ඊට පස්සේ අපිට පුළුවන් නවීන මෙහෙයුම් පද්ධතියක් දාගන්න කිසිම වයිරස් එකකට එන්න ඉඩක් නැති virus guard එකක් දාගන්න. එත් ඒ සේරම කරන්න කොම්පියුටරය ආපසු පණ ගැන්විය යුතුයි reset කළ යුතුයි.
ඉදිරි කාලයේ අපේ ආර්ථික සැලැස්ම සහ මාර්ග සිතියම පදනම් කරගනිමින් අතුරු අයවැයක් පාර්ලිමේන්තුවට අප ඉදිරිපත් කරන්නේ ඒ නිසයි. මම කලිනුත් සඳහන් කළා වගේ අපේ ආර්ථිකය ස්ථාවර කිරීම සහ යළි ප්‍රකෘති තත්වයට ගෙන ඒමේ පදනම මේ අයවැය මගින් සකස් කිරීමයි අපේ බලාපොරොත්තුව.
අතුරු අයවැය මගින් රජයේ අනවශ්‍ය වියදම් කපා දමනවා. අනෙක් වියදම් සීමා කරනවා. ඒ වගේම අර්බුදයට ලක් වී ඇති ක්ෂේත්‍ර ගණනාවක් යළි නගා සිටුවීම කෙරෙහි අපේ අවධානය යොමුකරනවා. අපනයන ආර්ථිකය සංචාරක ඉදිකිරීම් වැනි ක්ෂේත්‍ර ගණනාවක් පිළිබඳ කඩිනම් අවධානය යොමු කළ යුතු වෙනවා .
ඒ වගේම අපේ රටේ ආර්ථික වශයෙන් ශක්තිමත් නැති දුර්වල ප්‍රජාව වෙනුවෙන් මේ අවස්ථාවේ අවධානය යොමු කළ යුතු බව අප ජාත්‍යන්තර මූල්‍ය අරමුදලට පෙන්වා දුන්නා. ඔවුන් ඊට එකඟත්වය පළ කළා. අප අතුරු අයවැය සකස් කරන්නේ ඒ කරුණු පදනම් කර ගෙනයි.
එහිදී අප අපේක්ෂා කරන ප්‍රධාන ක්ෂේත්‍ර කීපයක් පිළිබඳව ඔබේ අවධානය යොමු කරන්න මම කැමතියි .
1 ආහාර සුරක්ෂිතතාව වෙනුවෙන් උපරිම ක්‍රියාමාර්ග ගැනීම .
ලෝක ආහාර සංවිධානය මෑතකදී කළ සමීක්ෂණයකින් හෙළි වී තියෙන්නෙ ඒ සඳහා සහභාගි කරගත් පවුල්වලින් 73% ක් තම තමන්ගේ ආහාර වේල් සහ ආහාර ප්‍රමාණයන් කපා හැර දමා ඇති බවයි. ඒ තත්වය වෙනස් කර මේ ආහාර සුරක්ෂිතතා වැඩ සැලැස්ම අනුව හිඟයකින් තොරව ආහාර ලබාදීමට අප ක්‍රියා කරනවා. තුන්වේල කන්නට පුළුවන් තත්වයක් රටේ නිර්මාණය කරනවා .
2 සහනාධාර සීමාව ඉහළ නැංවීම .
ආර්ථිකය බිමටම වැටී ඇති මේ අවස්ථාවේ ජනතාව විවිධ පීඩාවන්ට මුහුණ දෙනවා. අප ඔවුන්ගේ පීඩාව හැකිතරම් ඉහිල් කරන්න පියවර ගන්නවා. ආර්ථික ශක්තියක් නැති ජනතාවට විවිධ සහන ලබාදීම උදෙසා දැනට වැය කරන වාර්ෂික මුදල ඩොලර් මිලියන 350ක්. මේ මුදල ඩොලර් මිලියන 550ක් දක්වා ඉහළ නැංවීමට බලාපොරොත්තු වෙනවා.
3 ගොවි ණය සියයට සියයක්ම කපාහැරීම.
කුඩා ඉඩම් වල වී වගාව කරන ගොවි පවුල් අති දුෂ්කර තත්වයනට පත් වී ඉන්නා බව අප දන්නවා. හෙක්ටයාර දෙකකට අඩු ඉඩම් ප්‍රමාණයක් ඇති වී ගොවීන් ලබාගෙන ඇති ගොවි ණය වහාම ක්‍රියාත්මක වන පරිදි කපා දමනවා.
4 ජනතාවට තම ඉඩම්වල සින්නක්කර අයිතිය ලබා ලබාදීම .
ස්වර්ණභූමි මහවැලි ආදී ඔප්පු මගින් ජනතාවට පවරා ඇති රජයේ ඉඩම් සින්නක්කරවම ලබාදීමේ වැඩපිළිවෙළක් මීට කලින් අප ආරම්භ කළා. සමහර පළාත් සභා ඒ වැඩ පිළිවෙලට විරුද්ධව වුණා. ඒ නිසා එය සාර්ථක කර ගැනීමට හැකිවුණේ නෑ. දැන් එවැනි විරෝධතාවක් මතු වන්නේ නැති නිසා ජනතාවට සින්නක්කර අයිතිය ලබාදීමට පියවර ගන්නවා.
5 නාගරික තට්ටු නිවාස අයිතිය සහනදායි පදනමකින් පදිංචිකරුවන්ට ලබාදීම .
නගරාසන්න තට්ටු නිවාස ගණනාවක කුලී පදනම මත ජීවත්වෙන පවුල් ඉන්නවා. නිවසේ අයිතිය වෙනුවෙන් දීර්ඝකාලීන පොලී ගෙවන අයත් ඉන්නවා. අපි සහනදායි පදනමක් යටතේ මේ සියලු නිවාස වල අයිතිය පදිංචිකරුවන්ට ලබාදීමට පියවර ගන්නවා.
6 චීනය ඉදිකරන තට්ටු නිවාස ජනතා අයිතියට පත් කිරීම.
මා කලින් අගමැති ධුරයේ කටයුතු කරන අවස්ථාවේ චීන මහජන සමූහාණ්ඩුවේ න් කළ ඉල්ලීමක් අනුව තට්ටු නිවාස 1888 ක් ඔවුන් ත්‍යාගයක් ලෙස අපේ රටට පිරිනමනවා. මේ නිවාස අතරින් එකසිය අටක් අපි කලාකරුවන් වෙනුවෙන් වෙන් කර තියෙනවා. මේ සියලු නිවාස කිසිදු දේශපාලන බලපෑමකින් තොරව සුදුස්සන්ට ලබාදීමට අප කටයුතු කරනවා. මගේ බලාපොරොත්තුව ඒ නිවාස 1888 ම නොමිලයේ ලබා දීමේ වැඩපිළිවෙලක් සැකසීමටයි.
රට ඇද වැටී ඇති අවස්ථාවක ජනතාව දැඩි පීඩනයකට ලක් නොකොට ආර්ථිකයත් රටක් යළි ඔසවා තැබීමටයි අප මේ වෙහෙසෙන්නේ. හැම අංශයක් ගැනම විමසමින් හැම අංශයක්ම ආරක්ෂා කරගෙන ඉදිරියට යෑමයි අපේ අපේක්ෂාව.
පියවරෙන් පියවර මෙහෙම ඉදිරියට ගියොත් අපට අපේ රට බේරා ගන්නට පුළුවන්. මෙතන තියෙන්නේ පුද්ගල ප්‍රශ්නයක් හෝ පක්ෂ ප්‍රශ්නයකට ඔබ්බෙන් ගිය අනතුරුදායක තත්වයක්. මේ අනතුර සහ බරපතලකම තේරුම් ගනිමු. මෙවැනි අනතුරුදායක තත්ත්වයක දී අතීතය පෑරීමෙන් පලක් වෙන්නේ නෑ. කෙටි කාලයකට අපි අතීතය අමතක කරමු. රට යළි ඔසවා තැබීමේ වෑයමේ දී අපි අනාගතය ගැන පමණක් සිතා කටයුතු කරමු.
රටක් යළි ඉහළට ඔසවා තැබීමේ දී ආර්ථික ප්‍රතිසංස්කරණ පමණක් සෑහෙන්නේ නැහැ. ඊට සමාන්තරව සමාජ දේශපාලන සහ රාජ්‍ය සේවා ප්‍රතිසංස්කරණයන් ද අවශ්‍ය වෙනවා. පසුගිය දිනයක අරගල බිමේ සිට පැවැත්වූ මාධ්‍ය සාකච්ඡාවක දී මතු කළ කරුණක් ගැන මම ඔබේ අවධානය යොමු කරන්නට කැමතියි.
එහිදී අදහස් පළ කරමින් දමිතා අබේරත්න කලාකාරිනිය මගෙන් මෙන්න මෙහෙම ඉල්ලීමක් කරා. මේ ගැටළුවට විසඳුම් සොයා ගත යුත්තේ පාර්ලිමේන්තුවෙන් නිසා රටට ආදරේ ඇති අය එක්කරගෙන පාර්ලිමේන්තුව තුළින් විසඳුමක් හොයාගන්න කියලයි එතුමිය ඉල්ලා සිටියේ. ඇය මෙහෙමත් කිව්වා. හැබැයි අගමැතිතුමනි ටොෆි ලොසිංජර දීලා ජනතාව රවට්ටන්න හදන්න එපා”.
මේ අදහස ගැන මෙතැන සිටින ඔබ සැමගේ අවධානය යොමු කරන්න මම කැමැති. අද රට පත් ව ඇති තත්ත්වයට විසඳුම් සෙවීමේ වගකීම පැවරී තියෙන්නෙ මේ සභාවේ සිටින ජනතා නියෝජිතයන්ගේ උර මතයි. අපි ඒ වගකීමට උර දිය යුතුයි. ඒ වගකීම අපි ඉෂ්ට කළ යුතුයි. පැලැස්තර විසඳුම් වෙනුවට දීර්ඝකාලීන සහ ප්‍රතිඵලදායී විසඳුම් සෙවිය යුතුයි.
ඒ නිසා අපි එකිනෙකා අතර ඇති සියලු භේද පසෙක දා රට වෙනුවෙන් අලුතෙන් සිතමු. අලුත් ගමනක් අරඹමු. අවශ්‍ය ව්‍යවස්ථාමය ප්‍රතිසංස්කරණ වලට මුලපුරමු. වෙනස් විදියකට සිතමු. ක්‍රමය වෙනස් කිරීමට මුල පුරන්න පුළුවන් වෙන්නේ අපි හැමෝම වෙනස් විධියකට සිතා වෙනස් විදියකට කටයුතු කිරීමෙන්.
රාජ්‍ය සේවය පිළිබඳවත් අපට වෙනස් ඇහැකින් බලන්න සිද්ධ වෙනවා. සීමාවක් නැතිව රාජ්‍ය සේවයේ රැකියා ලබාදීම නිසා කාර්යක්ෂමතාව සහ ඵලදායීතාව ඉතා පහල තලයකට වැටිලා. සමහර රාජ්‍ය සේවකයන්ට කරන්න කිසිදු රාජකාරියක් නෑ. මේ නිසා රාජ්‍ය සේවය පූර්ණ ප්‍රතිසංවිධානයට හා ප්‍රතිසංස්කරණයකට භාජනය කළ යුතු වෙනවා. පුරවැසියකුට සිය ජීවිත කාලය පුරාම කඩිනම් හා කාර්යක්ෂම සේවාවන් කරදරයකින් තොරව ලබා ගැනීමට හැකි රාජ්‍ය සේවාවක් නිර්මාණය කිරීම අපේ අරමුණයි.
මේ වෙනස තුළ අවධානය යොමු කළ යුතු තවත් වැදගත් කරුණක් තියෙනවා ඒ දූෂණයෙන් හා වංචාවෙන් තොර රටක් ගොඩ නැංවීමයි. එය අනිවාර්යයෙන්ම විය යුත්තක්. හොරකමින් තොර සමාජයක්. හොරුන්ට ඉඩක් නැති රටක්. හොරුන්ට දඬුවම් දිය හැකි ශක්තිමත් නීතිරීති ඇති පාලනයක්.
මේ අරමුණින් අප අල්ලස හා දූෂණ වැළැක්වීම පිළිබඳ ජාතික ප්‍රතිපත්තියක් ක්‍රියාත්මක කරන්නට බලාපොරොත්තු වෙනවා. 2019 වසරේදී අල්ලස සහ දූෂණය මැඩලීමේ ජාතික ප්‍රතිපත්තියක් කෙටුම්පත් කෙරුණා. ඒ ප්‍රතිපත්ති කෙටුම්පත පාර්ලිමේන්තුවේ සියලුම පක්ෂ නායකයන් වෙත ලබාදීමට අපි කටයුතු කරනවා. ඔවුන්ගේ අදහස් ද ලබා ගන්නවා. අල්ලස් හා දූෂණ මැඩලීමේ යාන්ත්‍රණය සාර්ථකව ක්‍රියාත්මක කරන ස්වීඩනය වැනි රටවලින්, හොංකොං රාජ්‍යයෙන් ආදර්ශ ගෙන අවශ්‍ය ව්‍යූහාත්මක වෙනස්කම් සිදු කරනවා. දැනට සකස් කර ඇති කෙටුම්පතට යම් යම් සංශෝධන කළ යුතු නම් සියලු පක්ෂවල නීතිවේදීන්ගේ සහ විශේෂඥයන්ගේ උපදෙස් අනුව අවශ්‍ය සංශෝධන සිදු කර මේ ජාතික ප්‍රතිපත්තිය ක්‍රියාත්මක කරනවා.
ඉතින් රට යළි ගොඩනැංවීමේ ආර්ථික සමාජ දේශපාලන සහ රාජ්‍ය සේවා ප්‍රතිසංස්කරණ සඳහා ඔබේ සහාය ලබා දෙන ලෙස මම මේ සභාවේ සිටින ඔබ සැමගෙන් ඉල්ලා සිටිනවා.
අපි මුලින්ම රට යළිත් ගොඩනංවමු. මේ අසීරු අවස්ථාවෙන් අපේ රට බේරා ගනිමු. ඊට ඔබගේ සහය දක්වන්න. නිශ්චිත කාල පරාසයක් තුළ මෙරට යළි සාමාන්‍ය තත්ත්වයට පත් කිරීමෙන් පසුව ඔබේ සාම්ප්‍රදායික දේශපාලන කටයුතුවලට පිවිසෙන්න. සාම්ප්‍රදායික පක්ෂ දේශපාලන න්‍යාය පත්‍ර ක්‍රියාත්මක කරන්න.
වරෙක වින්සන්ට් චර්චිල් කළ සඳහනක් උපුටා දක්වමින් මම මගේ අදහස් දැක්වීම අවසන් කරන්නට කැමතියි.
“Pessimist sees the difficulty in every opportunity ; and optimist sees the opportunity in every difficulty” සර්ව අශුභවාදියා ඕනෑම ඉඩ ප්‍රස්ථාවක ඇති අසීරුතාවන් දකී. ශුභවාදියා හැම අසීරු අවස්ථාවක ම ඇති ඉඩ ප්‍රස්ථාවන් දකී.”
අපි මේ අසීරු අවස්ථාවේ ඉඩ ප්‍රස්ථාවන් පාදා ගනිමු. මේ ඉඩ ප්‍රස්ථාවන් ගෙන් ප්‍රයෝජන ගෙන රට යළි ගොඩ නංවමු සුභවාදීව සිතමු.
රට සාමාන්‍ය තත්වයට යළි ඔසවා තැබීමේ වගකීමට අප සියලු දෙනාම එක සිතින් එක හදින් උර දෙමු.